بررسی اثر تغییر کاربری اراضی بر دبی و بار معلق با استفاده از مدل swat(مطالعه موردی: حوضه آبخیز یلفان)

تغییر کاربری اراضی در یک حوزه آبخیز می تواند تاثیر قابل توجهی بر چرخه هیدرولوژی و در نتیجه منابع آب حوضه داشته باشد، از این رو شناخت آثار تغییر کاربری اراضی بر پاسخ های هیدرولوژی حوضه راه گشای تعیین استراتژی مناسب در توسعه پایدار منابع آب حوضه های آبخیز می باشد. هدف از این تحقیق بررسی اثرات هیدرولوژی تغییر کاربری اراضی در طی 25 سال اخیر در حوضه یلفان می-باشد.جهت شبیه سازی دبی و بار معلق حوضه در این مطالعه از مدل swat (2009) استفاده و بدین منظور داده های هواشناسی و نقشه های رقومی کاربری اراضی و خاک و مدل رقومی ارتفاع منطقه تحقیق تهیه شد. پس از واسنجی(سال 2002 تا 2007) و صحت سنجی (سال 2008 تا2010) مدل، به منظور ارزیابی تاثیر کاربری اراضی بر دبی و بار معلق حوضه، کاربری های اراضی سال 1989 و 2013 به مدل معرفی و مدل اجرا گردید. نتایج تحقیق نشان دهنده تأثیرات قابل توجه تغییر کاربری اراضی روی جریان و بار معلق حوضه است، به طوری که تغییر در کاربری اراضی از سال 1989 تا 2013 منجر به افزایش مقدار رواناب سطحی در حدود 17درصدو بار معلق به میزان13 درصد شده است. همچنین از سال 1989 تا 2013 مساحت زیر حوضه های تحت تاثیر رواناب متوسط سالانه (زیاد) 28-14 میلی متر،18 درصد و زیرحوضه های تحت تاثیر بار معلق متوسط سالانه (زیاد) 26-25 تن در هکتار در سال 11 درصد افزایش یافته است.